Alüminyumun inşaat ve asansör sektöründe kullanımına dair her şey

 

Alüminyum inşaatta neden bu kadar yaygın kullanılıyor?

Yer kabuğunda en bol bulunan metal ve oksijen ve silisyumdan sonra en bol bulunan üçüncü element olan alüminyum (Al), benzersiz fiziksel, kimyasal ve mekanik özellikleri sayesinde “üçüncü bin yılın metali” olarak anılmaktadır. Bu hafif, korozyona dayanıklı, yumuşak ve güzel metal, havacılıktan ambalajlamaya ve elbette inşaat sektörüne kadar çeşitli sektörlerde devrim yaratmıştır. Bu makalede, alüminyumun özelliklerine, üretim ve şekillendirme süreçlerine ve son olarak inşaat sektöründeki geniş ve hayati uygulamalarına, özellikle asansör ve yürüyen merdiven sektörüne derinlemesine bir bakış atacağız.

Birinci Bölüm: Alüminyumu Anlamak

Alüminyumun uygulamalarını anlamak için öncelikle temel özelliklerini öğrenmeliyiz.

1.1. Alüminyum Özellikleri (Fiziksel ve Kimyasal)

• Hafif (Düşük Yoğunluk): Alüminyumun yoğunluğu yaklaşık 2,7 g/cm3’tür; bu da çeliğin yoğunluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Bu özellik, yapılardaki ölü yükü azaltır, nakliyeyi kolaylaştırır ve montajı hızlandırır.
• Yüksek Korozyon Direnci: Alüminyum, havaya maruz kaldığında yüzeyinde hızla çok ince, yapışkan ve koruyucu bir alüminyum oksit tabakası oluşturur. Bu pasif tabaka, metali çeşitli ortamlarda daha fazla korozyondan korur. Bu özellik, pahalı koruyucu kaplamalara olan ihtiyacı azaltır.
• Yüksek Mukavemet-Ağırlık Oranı: Alüminyum alaşımları, çok daha hafif olmalarına rağmen bazı çelik sınıflarına eşdeğer bir mukavemete ulaşabilir. Bu özellik, ağırlığın önemli olduğu uygulamalarda (asansörler gibi) kritik öneme sahiptir.
• Yüksek Isıl ve Elektriksel İletkenlik: Alüminyum, mükemmel bir ısı ve elektrik iletkenidir. Bu özellik, havalandırma sistemlerinde, ısı emicilerde ve enerji iletim hatlarında kullanılır.
• Süneklik ve Ekstrüde Edilebilirlik: Alüminyum çok yumuşak ve dövülebilirdir. Ekstrüzyon işlemiyle ince levhalar (folyolar), ince teller veya karmaşık kesitli profiller haline kolayca getirilebilir. Bu, mimarlara ve tasarımcılara benzersiz bir hareket özgürlüğü sağlar.
• %100 Geri Dönüştürülebilirlik: Alüminyum, kalitesinden ödün vermeden tekrar tekrar geri dönüştürülebilir. Geri dönüşüm süreci, cevherden (boksit) üretmek için gereken enerjinin yalnızca yaklaşık %5’ini gerektirir. Bu, alüminyumu sürdürülebilir ve çevre dostu bir seçenek haline getirir.
• Manyetik olmayan ve Kıvılcım Çıkarmaz: Bu özellikler, onu manyetik olarak hassas veya patlayıcı ortamlarda kullanıma uygun hale getirir.
• Estetik ve yüzey işleme kabiliyeti: Alüminyum yüzeyler, istenen görünümü elde etmek için eloksal, toz boya (elektrostatik) ve dekoratif tasarımlar (ahşap taklidi) gibi çeşitli yöntemlerle işlenebilir.

1.2.Yaygın Alüminyum Alaşımları

Saf alüminyum nispeten yumuşaktır. İstenilen mekanik özelliklere (sertlik ve mukavemet gibi) ulaşmak için bakır, magnezyum, silisyum, manganez ve çinko gibi diğer elementlerle alaşımlanır. Alaşımlar farklı serilere ayrılır (1xxx ila 8xxx).

• 6000 Serisi (Alüminyum-Magnezyum-Silikon Alaşımları): 6061 ve 6063 alaşımlarına benzer. Bu seriler, inşaat sektöründe en popüler alaşımlardır. Mukavemet, korozyon direnci ve ekstrüde edilebilirliğin mükemmel bir kombinasyonunu sunarlar. Hemen hemen tüm kapı ve pencere profilleri ve birçok asansör bileşeni bu seriden üretilir.
• 5000 Serisi (Alüminyum-Magnezyum Alaşımları): 5052 alaşımına benzer. Bu seri, mükemmel korozyon direnci (özellikle deniz ortamlarında) ve iyi kaynaklanabilirliği ile bilinir. Bu serideki saclar bina cephelerinde ve ekipman gövdelerinde kullanılır.
• 3000 serisi (alüminyum-manganez alaşımları): 3003 alaşımına benzer. Bu seri, orta mukavemete ve mükemmel sünekliğe sahiptir ve genellikle cephe levhaları (kompozit gibi) ve asma tavan yapımında kullanılır.

İkinci Bölüm: İnşaat Sektöründe Alüminyum Uygulamaları

Alüminyum, inşaatta yaygın olarak kullanılır ve modern bir bina projesinin neredeyse tüm bölümlerinde bulunur.

2.1. Bina Cepheleri:

• Perde Duvar Sistemleri: Bu yapısal olmayan cam cepheler, bir alüminyum profil ağı (dikmeler ve traversler) ile desteklenir. Alüminyumun hafifliği, yüksek binalarda büyük cephelerin kurulumuna olanak tanır ve korozyona karşı direnci, cephenin atmosferik koşullara karşı dayanıklılığını sağlar.
• Alüminyum Kompozit Paneller (ACP): Bu paneller, iki kat ince alüminyum levha ve bir polimer çekirdekten oluşur. Hafiflikleri, pürüzsüz yüzeyleri ve çeşitli renk seçenekleri, onları ticari ve konut binalarının dış cephelerini kaplamak için popüler bir seçim haline getirir.
• Delikli Cepheler: Alüminyum levhalar, hem görsel güzelliğe katkıda bulunan hem de gölgelik görevi gören dekoratif ve modern cepheler oluşturmak için çeşitli desenlerde delinebilir.

2.2. Kapılar ve Pencereler

Ekstrüde alüminyum profiller, modern kapı ve pencere sistemlerinin ana iskeletini oluşturur.

• Isı Yalıtımlı Pencereler: Alüminyumun yüksek ısı iletkenliği sorununu çözmek için modern profiller, profilin iç ve dış yüzeyleri arasında poliamid bir kanat kullanır. Bu “ısı yalıtımı”, soğuk ve sıcak havanın geçişini engelleyerek binanın enerji verimliliğini önemli ölçüde artırır.
• Sürme Sistemler: Alüminyumun yüksek mukavemeti, diğer sistemlerle mümkün olmayan çok büyük ve ağır cam açıklıklarının inşasına olanak tanır.

2.3.Tavanlar ve İç Mekan Yapıları

• Alüminyum Karo Asma Tavan: Alüminyum karolar, hafiflikleri, neme dayanıklılıkları (banyo ve mutfaklar için ideal) ve modern görünümleri nedeniyle oldukça popülerdir.
• Bölmeler ve Korkuluklar: Alüminyum profiller, ofis bölme çerçevelerinin yanı sıra çeşitli merdiven ve balkon korkulukları yapımında da kullanılır. Güzel görünümleri ve bakım gerektirmemeleri başlıca avantajlarıdır.
• Uzay Çerçeveleri: Alüminyum profiller, yüksek mukavemet-ağırlık oranları nedeniyle stadyum veya alışveriş merkezi tavanları gibi geniş açıklıklara sahip hafif yapılarda kullanılır.

Üçüncü Bölüm: Özel Odak: Asansör ve Yürüyen Merdiven Sektöründe Alüminyum

Asansör ve yürüyen merdiven sektörü, kendine özgü işlevsel gereksinimleri (hafiflik, dayanıklılık, güvenlik ve güzellik) nedeniyle kaliteli alüminyum ürünlerinin başlıca tüketicilerinden biridir.

3.1. Asansörlerde Alüminyum Uygulamaları

a) Asansör Kabini/Kabin

• Duvar ve Tavan Panelleri:
• Desenli Çelik Saclar: Birçok asansör kabini çelik saclarla kaplanmıştır, ancak panellerin alt yapısı ve ana çerçevesi genellikle toplam ağırlığı azaltmak için alüminyumdan yapılır.
• Eloksallı veya Renkli Alüminyum Saclar: Modern tasarımlarda, duvarları kaplamak için çelik yerine güzel yüzey kaplamalarına sahip alüminyum saclar (şampanya eloksal, altın veya toz boya gibi) kullanılır. Bu hem ağırlığı azaltır hem de lüks ve farklı bir görünüm yaratır.
• Kompozit Paneller: Mükemmel pürüzsüz yüzeyler ve belirli renkler elde etmek için kabin duvarlarında hafif alüminyum kompozit levhalar kullanmak yaygındır.
• Kabin Döşemesi: Taş veya diğer kaplamaların yerleştirildiği kabin tabanının alt yapısı, yükü taşırken toplam ağırlığı en aza indirmek için genellikle alüminyum profillerden yapılır.
• Asma tavan ve aydınlatma sistemi: Kabin içindeki asma tavanın çerçevesi ve LED ışıkların gövdesi genellikle alüminyumdan yapılır.

b) Asansör Kapıları

• Kapı Kasası ve Panelleri: Kapı gövdesi genellikle çelikten yapılsa da, iç yapı ve panel sertleştiricileri alüminyumdan da yapılabilir. Panoramik (cam) asansörlerde, cam kasa tamamen ekstrüde alüminyum profillerden (genellikle eloksallı veya toz boyalı) yapılır.
• Kılavuz Pabuçları ve Hareketli Parçalar: Kabinin kılavuz pabuçları ve raylar üzerinde hareket eden karşı ağırlık, döküm alüminyumdan yapılmış bir gövdeye sahiptir. Bu parçalar hafif ve aynı zamanda sağlam olmalıdır.

c) Mekanik ve Yapısal Parçalar

• Kabin Şasesi/Kasa: Bazı modern ve hafif asansörlerde, özellikle MRL (makine dairesiz) asansörlerde, boyunduruğun (kabini çevreleyen çelik kasa) parçaları, ağırlığı azaltmak için yüksek mukavemetli alüminyum profillerden yapılır.
• Ray Montaj Braketleri: Kılavuz rayları asansör boşluğu duvarına bağlayan braketler bazen alüminyumdan yapılır. Alüminyumun boşluğun nemli ortamındaki korozyon direnci büyük bir avantajdır.
• Kasnaklar: 2:1 veya daha büyük süspansiyon sistemlerinde, deflektör makaraları süspansiyon sisteminin ağırlığını azaltmak için döküm alüminyum alaşımlarından yapılabilir.

d) Kontrol Panelleri

• Kabin ve kat kumanda paneli: Düğmelerin monte edildiği ön panel genellikle işlenmiş ve anodize edilmiş alüminyumdur, bu da ona çok şık ve profesyonel bir görünüm kazandırır.

Asansörlerde Alüminyumun Avantajlarının  özeti:

1. Azaltılmış Toplam hareketli ağırlık (kabin + karşı ağırlık) azaltılması: Bu, motor gücü gereksinimlerinin, motor boyutunun ve maliyetinin, enerji tüketiminin ve bina yapısına binen kuvvetlerin azaltılmasıyla sonuçlanır.
2. Artan tasarım özgürlüğü: Alüminyumun şekillendirilebilirliği ve yüzey kalitesi, iç mimarların benzersiz ve lüks görünümlü kabinler yaratmalarına olanak tanır.
3. Korozyon direnci: Asansör boşluğu ortamındaki bileşenlerin ömrünün uzaması.
4. Güvenlik: Alüminyumun kıvılcım çıkarmama özelliği, belirli ortamlarda bir güvenlik avantajıdır.

3.2. Yürüyen Merdivenlerde Alüminyum Kullanımları

• Basamaklar: Bu, alüminyumun en önemli kullanımlarından biridir. Neredeyse tüm modern yürüyen merdiven basamakları döküm alüminyumdan yapılmıştır.
• Neden alüminyum? Basamaklar çok hafif olmalı (çoğu sürekli bir zincir halinde hareket ettiğinden), aşınmaya ve darbeye karşı son derece dayanıklı olmalı ve nesnelerin kaymasını ve sıkışmasını önlemek için hassas güvenlik oluklarına sahip olmalıdır. Alüminyum döküm işlemi, bu özelliklere sahip ve çok hassas boyut toleranslarına sahip basamakların seri üretimine olanak tanır.
• İç ve Dış Cephe Kaplama Panelleri: Yürüyen merdivenin yanlarını kaplayan paneller (kiriş yapısının üzerinde) genellikle alüminyum veya çelik saclardan yapılır. Alüminyum, hafifliği ve boyanabilirliği nedeniyle popüler bir seçimdir.
• Korkuluk: Korkuluk Kılavuzunun kauçuk bölümünün altındaki kılavuz profili, pürüzsüz ve hassas hareket sağlamak için genellikle ekstrüde alüminyumdan yapılır.
• Tarak Plakaları: Yürüyen merdivenin başında ve sonunda bulunan ve nesnelerin hareketli basamaklar ile sabit plakalar arasında sıkışmasını önleyen sarı tarak plakaları, genellikle döküm alüminyum veya kalıplanmış plastikten yapılır.

Dördüncü Bölüm: Son İşlem ve Kaplama İşlemleri

Alüminyumun güzelliği ve dayanıklılığı, yüzey işlemlerine büyük ölçüde bağlıdır.

4.1. Eloksallama

Bu, alüminyum yüzeyindeki doğal oksit tabakasının kontrollü bir şekilde kalınlaştığı (25 mikrona kadar) ve sertleştiği bir elektrokimyasal işlemdir.

• Avantajları:
• Çok sert ve çizilmeye dayanıklı bir yüzey oluşturur.
• Son derece artırılmış korozyon direnci sağlar.
• Mat ve güzel bir görünüm (gümüş, şampanya, bronz, siyah) oluşturur.
• Bu işlemden elde edilen renk, metalin kendisinin bir parçasıdır ve soyulmaz.
• Uygulama: Cephe profilleri, lüks pencere çerçeveleri, asansör buton panelleri.

4.2. Elektrostatik toz boya

Bu işlemde, boya tozu elektrik yükü ile alüminyum parçaya püskürtülür ve ardından fırında pişirilir.

• Avantajları:
• Sınırsız renk çeşitliliği (RAL koduna göre).
• Tek tip, kalın ve dayanıklı kaplama.
• Çevre dostudur (kimyasal çözücü içermez).
• Uygulama: Kapı ve pencere profilleri, cephe sacları, yürüyen merdiven parçaları.

4.3. Süblimasyon Kaplama

Bu işlem, alüminyum profiller üzerine ahşap veya taş desenleri gibi karmaşık tasarımların oluşturulmasına olanak tanır. Bu yöntemde, önce bir kat toz boya zemin olarak uygulanır ve ardından özel bir film üzerine basılan istenen desen, ısı ve basınç yoluyla taban renginin derinliğine aktarılır.

Beşinci Bölüm: Modern Bir Üreticinin Örnek Olay İncelemesi, Mihan Alüminyum Ghadir Şirketi

Alüminyum Sektöründe Kırk Yıllık Faaliyet

Mihan Alüminyum Ghadir Şirketi, kısaca MAG, önemli yatırımlarla kurulmuş ve ülkenin önde gelen üreticilerinden biri olma hedefiyle faaliyet gösteren ultra modern bir komplekstir. Tamamen güncel Avrupa makinelerini kullanan ve kaliteye odaklanan şirket, kısa sürede özellikle profesyonel ve kalite odaklı segmentler olmak üzere pazarın önemli bir kesiminin dikkatini çekmeyi başarmıştır.

Mihan Alüminyum Ghadir markası 1985 yılında faaliyete başlamıştır. 40 yılı aşkın deneyimiyle Mihan Alüminyum Ghadir Şirketi, ülkenin önde gelen alüminyum profil üreticilerinden biri olmayı başarmıştır.

Bu kırk yıl boyunca şirket, 20 metrekarelik bir atölyeden 30.000 metrekarenin üzerinde bir alana sahip, iyi donanımlı 2 fabrika kurmayı başarmıştır. Bu fabrikaların her biri, kalıplama ünitesi, alüminyum kütük dökümü, alüminyum ekstrüzyon ünitesi, yüzey hizmetleriyle ilgili üniteler vb. gibi birimleri içeren 17 ayrı bölümden oluşmaktadır.

1. Temel Güçlü Yönler ve Mevcut Durum

Ghadir Alüminyum Homeland’in konumunu anlamak için güçlü yönlerini incelememiz gerekir:

• Teknoloji ve Makine Parkuru (Temel Güçlü Yönleri):
• Ekstrüzyon Presleri: Şirket, saygın Avrupa markalarının (İtalya’dan Presezzi gibi) tam otomatik ve modern ekstrüzyon preslerini kullanmaktadır. Bu presler, hassas proses kontrolü, çok dar toleranslarla karmaşık kesitlerin üretimi ve mükemmel yüzey kalitesi sağlamaktadır.
• Yaşlandırma Fırını: Bu kompleksin sertleştirme fırınları da gelişmiş olup, son derece hassas sıcaklık kontrol özelliklerine sahiptir ve bu da 6063 ve 6061 gibi alaşımlarda mümkün olan en yüksek mekanik özelliklere ulaşılmasını sağlar.
• Kaplama Hatları:
• Eloksal Kaplama: Şirketin eloksal kaplama hattı, İran’daki en modern hatlardan biridir ve eloksal kaplama öncesinde kimyasal parlatma ve fırçalama gibi gelişmiş işlemleri uygulama olanağı sağlar. Bu kapasite, İran pazarında nadiren görülen özel, yüksek parlaklıkta yüzey efektlerine (çeliğe benzer) sahip profiller üretmelerine olanak tanır.
• Toz Kaplama: Şirketin yaygın yatay hatlardan daha yeni bir teknoloji olan dikey toz kaplama hattı, kaplamanın hızını, kalitesini ve homojenliğini büyük ölçüde artırır.
• Hammadde Kalitesi: Meihan Aluminum Ghadir, en iyi yerli üreticilerden standart, birinci sınıf alüminyum kütükleri kullanmaya büyük önem vermektedir. Bu politika, tüm üretim partilerinde tutarlı kalite ve güvenilir mekanik özellikler sağlar.
• Tasarım ve Kalıplama Birimi:Şirket, kalıplama birimine iyi bir yatırım yapmıştır. Karmaşık ekstrüzyon kalıplarını şirket içinde tasarlayıp üretebilme yeteneği, müşteriye özel profillerin üretim hızını artırır ve kalıp kalite kontrolünü mümkün kılar.
• Kalite pazarına odaklanma: Şirketin stratejisi, kitle pazarında ve ucuz fiyatlarla rekabet etmek değildir. Şirket, açıkça lüks projeler, modern mimari ve hassas profiller gerektiren endüstriler pazarını hedeflemektedir. Bu nedenle ürünleri genellikle yüksek fiyat aralığındadır.

2. Geleceğe Bakış

• Görünüm: İran inşaat sektöründe (özellikle markalı ve lüks projelerde) kaliteli ürünlere olan artan talep göz önüne alındığında, Meehan Aluminum Ghadir bu sektörde büyümek için çok iyi bir konumdadır. Şirket, kalite stratejisini sürdürebilir ve pazarlama zorluklarının üstesinden gelebilirse, yakın gelecekte İran’da yüksek kaliteli alüminyum profil üretiminin 3 ana direğinden biri haline gelecektir.

Mihan Alüminyum Ghadir’in Durumu Hakkında Nihai Sonuç

Mihan Alüminyum Ghadir, İran alüminyum profil sektöründe yükselen bir güçtür. Şirket, en son teknolojilere akıllıca yatırım yaparak en iyilerle rekabet etmek için doğrudan sektöre giren yeni nesil üreticileri temsil etmektedir.

Mevcut durumu şu şekilde özetlenebilir:

• Üretim teknolojisi ve kalite: Ülkedeki en üst seviyede, Copal ve Alumrol ile aynı seviyede.
• Fiyat: Yüksek kaliteli ürünler kategorisinde.
• İdeal: Özel ve lüks yüzey kaplamalarına sahip kusursuz, modern bir ürün arayan ve bu kalite için ödeme yapmaya istekli mimarlar ve inşaatçılar için. Örneğin, özel cephelerde, markalı binaların pencerelerinde ve lüks iç dekorasyonda Mihan Alüminyum mükemmel bir seçenektir.

Sonuç

Alüminyum artık sadece endüstriyel bir metal değil; modern mimari ve ileri mühendisliğin temel bir unsurudur. Hafiflik, dayanıklılık, korozyon direnci, güzellik ve çevresel sürdürülebilirliğin benzersiz birleşimi, onu inşaat sektöründe rakipsiz bir seçenek haline getirmiştir. Ağırlık azaltmanın enerji tüketimini azalttığı ve verimliliği artırdığı, güzellik ve dayanıklılığın da büyük önem taşıdığı asansör ve yürüyen merdiven sektöründe alüminyum, hayati ve yeri doldurulamaz bir rol oynamaktadır. Giydirme cephelerdeki ekstrüzyon profillerden kalabalık bir alışveriş merkezindeki döküm merdivenlere kadar alüminyum, yaşam ortamımızı hem işlevsel, hem güzel hem de sürdürülebilir bir şekilde şekillendiriyor. İnşaat sektörünün geleceği, şüphesiz bu muhteşem metalin alaşımları ve uygulamaları alanındaki yeniliklere bağlıdır.