Asansor Hiz Regülatör nedir?
Asansör hiz regülatörü, çekişli ve hidrolik asansörlerdeki en önemli güvenlik bileşenlerinden biridir. Asansörün bu parçası, asansör kabininin hızını izler ve kabinin hızı izin verilen sınırı aştığında asansörde bir dizi olayın meydana gelmesini sağlar. Bu olay, asansör hızını kontrol ederek serbest düşme veya kabinin tavana çarpması gibi tehlikeli durumları önler ve yolcuların güvenliğini sağlamada kilit rol oynar.
Asansor hiz regülatör nasıl çalışır?
Hiz regülatör kasnağı veya tekerleği, regülatör halatını döndürerek kabinin hızındaki değişiklikleri algılar. Asansör izin verilen hızını aştığında, hız regülatörünün türüne (merkezkaç veya atalet) bağlı olarak, ağırlıklar dışarı doğru hareket eder. Ağırlıkların merkezden bu hareketi, aslında yetkisiz hız değişikliklerini gösterir.
Hiz regülatör etkinleştirildiğinde, asansör güvenlik mekanizması devreye girer ve tahrik milini çeker. Tahrik mekanizması, asansörü durdurmak için güvenlik çenelerini devreye sokar. Aynı zamanda, daha fazla hareketi önlemek için devreyi kesen bir elektrik anahtarı devreye girer. Yerçekimi ağırlıklarının regülatör çarkının merkezine doğru monte edilmediğini ve bir yay bağlantısına bağlı olduğunu unutmayın.
Bu videoda, hız sınırı aşıldığında, kameranın arkasındaki merkezkaç ağırlıklarının, yaya bağlı tahrik milini harekete geçiren bir merkezkaç kuvveti oluşturduğunu ve regülatör sistemini etkinleştirdiğini açıkça görebilirsiniz.
Asansör Hiz Regülatörü Çeşitleri
Genel olarak iki tür asansör hiz regülatörü vardır: Santrifüjlü regülatörler ve ataletsel regülatörler. Her iki regülatör türü de tek yönlü veya çift yönlü olabilir. Her ikisi de emniyet mekanizmasını neredeyse aynı şekilde etkinleştirir. Tek fark, merkezkaç regülatörünün merkezkaç kuvveti kullanması, ataletsel regülatörün ise asansörü durduran mekanizmayı etkinleştirmek için atalet prensibini kullanmasıdır.
Hareket yönü algılama açısından hiz regülatör çeşitleri:
Tek yönlü regülatör: Tek yönde (genellikle aşağı yönde) aşırı hızı tespit etmek üzere tasarlanmış bir regülatördür. Ancak çift yönlü regülatör, her iki yönde de (aşağı ve yukarı yönde) güvenli olmayan hızı tespit eder. Bu regülatör türü yalnızca kabinin aşağı düşmesini önlemek için tasarlanmıştır ve genellikle daha ucuz ve daha basittir.
Çift yönlü regülatör: Her iki yönde (yukarı ve aşağı) aşırı hızı önlemek için çalışır. Modern asansörler için daha güvenli ve uygundur. Bu regülatör türü, tek yönlü regülatöre göre daha fazla bileşenden oluşur ve tasarımı daha karmaşıktır.
Aktivasyon sistemine göre hiz regülatör türleri:
Santrifüj regülatör: Bu regülatör türü, emniyet mekanizmasını etkinleştirmek için merkezkaç kuvvetini kullanır. Asansör, varsayılan izin verilen hızından daha yüksek bir hızda hareket ettiğinde, merkezkaç ağırlıkları veya sinek ağırlıkları, oluşan merkezkaç kuvveti nedeniyle dışa doğru açılır. Bu dışa doğru hareket asansörü durdurur. Hız azalırsa, bu ağırlıklar içeri doğru döner ve sistem normal çalışması için orijinal durumuna geri döner.
Atalet regülatörü: Bu regülatör türü, ağırlığın eylemsizlik yasasını kullanır. Hız arttığında, ayarlanan ağırlığın ataleti ağırlıkların konumunda bir değişikliğe neden olur ve bu konum değişikliği, asansörün emniyet sistemini tetikleyerek kabini durdurur.
Elbette, kabini hareket ettiren bir halata ihtiyaç duymadan sürtünmeyi kullanarak durduran sürtünme regülatörleri olmak üzere iki tür regülatör daha vardır. Ayrıca, makine dairesi veya MRL olmayan asansörler için uygun olan, kabine monte edilebilen regülatörler de mevcuttur.
Asansör hiz regülatörünün bileşenleri
Asansör hiz regülatörü, her biri belirli bir role sahip birkaç bileşenden oluşur ve bunların birleşimi sayesinde asansörün izin verilen hız aralığında çalışması sağlanır:
1. Regülatör Kasnağı: Regülatör halatının bağlı olduğu ve kabinin hareketiyle dönen ana tekerlek. Regülatör tekerleğiyle ilgili en önemli nokta, dönüşünün asansörün hızını anlama mekanizmasının anahtarı olması ve asansörün hızının da bu dönüş aracılığıyla izlenmesidir.
2. Regülatör Halatı: Kabini veya karşı ağırlığı regülatör tekerleğine bağlayan halat.
3. Hız algılama mekanizması: Yüksek hızlarda merkezkaç kuvveti veya ataletle etkinleştirilen merkezkaç ağırlıklarını içerir.
4. Emniyet durdurma mekanizması: Hız algılama mekanizması etkinleştirildiğinde, aktüatör mili harekete geçer ve tahrik mili bir yay aracılığıyla kabine bağlanır. Bu şekilde emniyet sistemi devreye girer.
5. Tahrik çubuğu: Bu aşamada, tahrik mili raylara emniyet çeneleri yerleştirerek asansörün düzgün bir şekilde durmasını sağlar.
6. Aşırı hız şalteri: Regülatör yetkisiz bir hız algıladığında, şalter devreye girer ve motora giden gücü keserek frenleri devreye sokar.
Asansör hiz regülatörünün tarihi:
Asansör hiz regülatörleri 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmıştır. Asansörlerin ilk dönemlerinde asansörler insan operatörleri tarafından kontrol ediliyordu, ancak otomatik asansörlerin kullanımının artmasıyla birlikte otomatik emniyet sistemlerine olan ihtiyaç hissedildi.
İlk hiz regülatör, Elevator Warner Company Mfg. tarafından 1925 yılında 1549736 patent numarasıyla patentlenmiştir. Şirketin geçmişi ilginçtir; şirket daha sonra Shepard ile ortaklık kurmuş ve 1958’de iki şirket Dover tarafından satın alınmıştır. Dover daha sonra Thyssen tarafından satın alınmıştır. Thyssen daha sonra 1999’da Krupp ile birleşerek Thyssenkrupp’u kurmuştur. 2021 yılında marka, TK Elevator olarak yeniden adlandırılmıştır.
1967 yılında, regülatörün geliştirilmiş bir versiyonu 3327811 patent numarasıyla piyasaya sürülmüştür.
1990’lardan bu yana, çift yönlü regülatörler ve sürtünme tabanlı regülatörler gibi daha gelişmiş teknolojiler geliştirilmiştir. ASME 17.1 gibi uluslararası standartlar da regülatörler için kuralları belirlemektedir.
Asansör Hiz Regülatörü Üreticileri:
Dünyanın önde gelen birçok şirketi asansör regülatörleri üretmektedir. Dünya çapında Wittur, Otis, Schindler, Delco gibi şirketler ve İran’da Pars Asa ve Asan Shayan gibi şirketler yerli regülatör üreticileri arasındadır.
Hiz Regülatör Standartları
Asansör hiz regülatörleri uluslararası standartlara uygun olmalıdır:
Amerikan Standardı ASME A17.1: Asansör Güvenliği için Amerikan Standardı
Çin Standardı GB7588: Asansörler için Çin Standardı
Avrupa Standardı EN81-20: Tasarım ve Güvenlik
Rus Standardı GOST R 53780: Asansör Montajı ve İnşası için Güvenlik Yönetmelikleri
Bu standartlar, sistemin devreye girme, durma ve periyodik testler gibi hız gerekliliklerini belirtir.
Sık Sorulan Sorular:
Kabinin izin verilmeyen bir hıza ulaşmasına ne sebep olur?
Hareket eden asansörlerde makine parçalarında hasar, elektrik kontrol sisteminde arıza, fren arızası vb. gibi asansörün aşırı hızlanmasının birçok nedeni vardır. Lütfen asansörü düzenli olarak kontrol edin ve hasarlı parçalar varsa değiştirin.
Hiz regülatör ne sıklıkla değiştirilmelidir?
Asansörlerdeki hiz regülatörler, üreticiye, kullanıma ve bakıma bağlı olarak 10 ila 15 yıl dayanabilir. Ancak, asansörün operasyonel güvenliğini sağlamak için düzenli ve kapsamlı bir kontrol öneriyoruz. Bu kontrol, periyodik kontrolleri, servis ve bakımı ve hiz regülatörün düzgün çalıştığından ve güvenlik standartlarını karşıladığından emin olmak için kapsamlı aşırı hız testlerini içerir.
Hiz regülatör sağlık açısından nasıl test edilir?
Hız testi, asansörün yüksek hızda çalıştırılarak regülatörün elektriksel ve mekanik emniyet mekanizmalarını etkinleştirip etkinleştirmediğini kontrol etmeyi içerir. Regülatör emniyet mekanizmalarını gerektiği gibi etkinleştirmiyorsa, hiz regülatör düzgün çalışmıyor demektir. Bu durumda, hiz regülatör derhal değiştirilmelidir. Ayrıca, yıpranmışsa, asansörün güvenliğini sağlamak için derhal değiştirin
Yorum yok